Trong cuộc sống, có một vài giới hạn mà khi người khác cố tình vượt qua, chúng ta không nên phớt lờ để bảo vệ mình. Dưới đây là 6 hành vi thao túng gây tổn hại đến sức khỏe tâm lý mà chúng ta không bao giờ nên thỏa hiệp, dù cho là đến từ họ hàng, bạn bè, đồng nghiệp, thậm chí là nửa kia.
1. Downplaying (Hạ thấp đối phương): dấu hiệu cho thấy họ ghen tị với bạn và chỉ muốn che lấp mọi hào quang của bạn
Khi họ cố tình hạ thấp những thành quả của bạn chỉ vì họ không thể chịu được việc nhìn thấy bạn hạnh phúc, trong khi họ đang khổ sở. Họ ghen tị với thành công của bạn và cố tình chê bai những nỗ lực của bạn để cảm thấy tốt hơn về mình. Đây cũng là một dấu hiệu của việc thiếu tự tin vào bản thân.
2. Gaslighting (Thắp sáng đèn ga): lạm dụng nhận thức của nạn nhân để thuyết phục rằng những gì họ thấy, nghe, nói và cảm nhận chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng
Gaslighting xảy ra thường xuyên trong những mối quan hệ yêu đương với ví dụ điển hình là việc ngoại tình. Mục tiêu của kẻ thao túng chính là trốn tránh khỏi những hành vi sai lầm của mình. Người ngoại tình thao túng, nói dối một cách có hệ thống và giữ bí mật để không bị phát hiện. Thậm chí khi bị phát hiện, những kẻ này vẫn tiếp tục chồng chất thêm những lời nói dối để thuyết phục nạn nhân rằng họ mới chính là vấn đề.
3. Personalizing criticism (Chỉ trích cá nhân): là khi ai đó liên tục làm bẽ mặt bạn bằng cách liệt kê những điểm yếu của bạn
Dấu hiệu này thường thấy ở mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái. Những hành vi độc hại như liên tục chỉ trích những lỗi nhỏ nhặt thay vì đưa ra những lời khuyên mang tính xây dựng thường rất dễ gây tổn thương lâu dài cho tinh thần con cái.
4. Scapegoating (Con dê gánh tội): khi một người, hoặc một nhóm người bị đổ lỗi vô cớ cho hành vi mà họ không phạm phải
Những người có hành vi thao túng này không quan tâm đến việc làm tổn thương người khác, miễn là họ thoát khỏi tình huống đó. Những kẻ như thế có thể thuyết phục bạn rằng lỗi của họ chính là của bạn mà không hề cảm thấy áy náy.
5. Stonewalling (Bức tường đá): được dựng lên khi một người từ chối giải thích hay làm rõ mong muốn của mình với người kia
Dấu hiệu này thường xuất hiện ở những cặp đôi đang cãi vã. Lúc này, một trong hai người sẽ thu mình lại và từ chối việc giải thích hay làm rõ mong muốn của họ, và trở thành “bức tường đá” với người kia. Nếu không cẩn thận, bạn sẽ dễ bị thao túng bởi hành động này khi họ có thể điều khiển cách mà bạn đối xử và nhìn nhận họ. Bằng cách này, người kia cũng có thể né tránh những câu hỏi, hoặc không phải chịu trách nhiệm cho hành động của mình.
6. Threatening (Đe dọa)
Khi những người không đứng đắn nắm trong tay một quyền lực nhất định, họ thường dùng cách đe dọa để thao túng người khác. Họ điều khiển bạn bằng cách đưa ra tối hậu thư và điều kiện. Thậm chí họ còn cảnh báo bạn rằng nếu không làm theo những gì họ muốn, họ sẽ làm tổn thương bạn.
Chúng ta không bao giờ nên thỏa hiệp với sự độc hại, dù nó đến từ ai. Trong trường hợp bạn nhận ra những hành vi độc hại này từ những người xung quanh, hãy tách khỏi những người đó để bảo vệ sức khỏe tinh thần của chính mình.
Nguồn: Vietcetera